Brons-en-ijzertijd

Hallootjes iedereen! Deze keer gaan we het over de brons-en-ijzertijd hebben (maar dat wisten jullie zeker allang.) :). Nou jullie willen vast weten waarom ik twee thema´s samen zet. Nou dat komt omdat de bronstijd in Nederland niet zo lang duurde (een slordige 3700 jaar). We beginnen met de bronstijd, in Nederland begon die later dan in Midden Europa omdat er geen tin of koper in Nederlandse bodem zit en tin en koper moet je namelijk samen smelten om brons te krijgen. Om brons te kunnen krijgen moesten Nederlanders dus dingen ruilen voor brons.

 

Bronzen mes Drenthe
Bronzen mes met hol huis voor een handvat. Vindplaats: Nederland, Drenthe, Emmen, Schoonebeek. Collectie Rijksmuseum van Oudheden

Brons was toen heel belangrijk voor de mensen omdat je er gereedschap van kon maken, bijvoorbeeld bijlen en sikkels, maar ook zwaarden om mee te vechten. De mensen leefden toen in boerderijen en aten vooral van landbouw en vruchten die ze vonden in de bossen zoals kersen en appels. Ze aten ook vlees maar daarvoor moest een dier wel eerst doodgaan, dus slachten deden ze niet. Nou dat was de bronstijd en nu gaan we over naar de ijzertijd.

Om te beginnen, de ijzertijd is geen vaste tijd van de wereld dus of er een ijzertijd is geweest in een gebied is afhankelijk van de cultuur en ligging. Er is weinig over te vertellen maar wat we wel weten is dat in Nederland geen normaal ijzer maar moerasijzererts werd gebruikt, dat was een stuk zwakker dan ijzer maar sterker dan brons dus toen het werd ontdekt was dat meteen aan de bovenliggende hand. Er werd hetzelfde gereedschap gemaakt als tijdens de bronstijd maar het was duidelijk wel sterker.

IJzer zwaard RMO
IJzer zwaard. Vindplaats: Nederland, Utrecht, Utrechtse Heuvelrug, Amerongen, Rijn. Collectie Rijksmuseum van Oudheden

Er werd ook hetzelfde gegeten als tijdens de bronstijd alleen werden er meer dieren geslacht. De ijzertijd eindigt waneer de romeinen in Nederland aankomen. (Deze keer geen plaatje, sorry).

Volgende keer: De romeinen in Nederland

De Steentijd

Hier ben ik weer iedereen! Deze week gaat het over de steentijd. De steentijd is de periode waar de moderne mens stenen gebruikt om materialen te maken die hem te laten overleven zoals bijlen, speren, enz. De meeste mensen leefden niet op een plek maar  zwerfde rond. Waarom? “Omdat ze hun voedsel moesten achtervolgen.” lijkt de meest logische verklaring volgens archeologen. Een groot dier was toen van groot belang, alles van dat dier werd gebruikt, botten voor sieraden en wapens, het vlees voor eten, en de huid voor dekens.

Aan het eind van de steentijd gingen de rondzwervende groepjes op een vaste plaats wonen omdat ze leerden hoe ze dieren konden fokken en dus hoefden ze de dieren niet de hele tijd te achtervolgen. Rond deze tijd begon het Egyptische rijk te vormen waar we het uitgebreid zullen hebben na de volgende blog die ik ga maken over de brons -en-ijzertijd. Maar terug naar de steentijd, voor de rest kan ik niet veel meer vertellen want er is niet zoveel informatie bekend over de steentijd. De meeste informatie zijn van de muurtekeningen die ze toen maakten. Ik hoop dat jullie in de comments zetten wat jullie van deze blog vinden.

Tijdlijn steentijd

Volgende week: De brons-en-ijzertijd

Nog meer weten? Klik dan op “de steentijd” om meer over de steentijd te weten.

Hunebed

Een print van de Rijskmuseum collectie, een hunebed op een open vlakte in Nederland, gebouwd in de nieuwe steentijd, het Neolithicum.

De ijstijd

Zoals jullie zien is het onderwerp deze keer de ijstijd. Om even een paar details te bespreken, er zijn 5 ijstijden geweest maar wij gaan het over de meest populaire hebben: Het Kwartair. Het Kwartair is de laatste ijstijd en begint ongeveer 2.5 miljoen jaar geleden en eindigt rond 110 duizend jaar geleden. Het is ook de periode waar de moderne mens verscheen. De temperatuur was toen heel laag, in de zomer was het 10 graden kouder dan in een zomer van nu (Brrrr). Er kwamen ook grote dieren die de voorouders zijn van dieren van nu zoals de mammoet (voorouder olifant), sabeltandtijger (voorouder tijger), grottenleeuw (voorouder leeuw), en de oeros (voorouder stier). Er waren bijna geen overstromingen want de zeespiegel was toen 125 meter lager dan nu!

En hoe zag Nederland eruit in the IJstijd? Kijk maar naar de video in Schooltv.

Schooltv IJstijd
In de IJstijd werd een groot deel van Nederland bedekt door ijs van gletsjers die helemaal uit Scandinavië kwamen. Hoe ging dat ongeveer in zijn werk?

Ik ga ook wat speciaals doen bij deze blog: een vergelijking van de dieren uit de films “Ice Age” hier komt ie:

  • Mammoet: die leefde wel in de ijstijd maar had geen klein bosje haar op zijn hoofd zoals Manny.
  • Sabeltandtijger: die leefde ook in de ijstijd en heeft een grote vergelijking met Diego uit de films.
  • Eddie en Crash: Ik weet niet precies welke dieren dit zijn dus ik kan geen vergelijking doen.
  • Luiaard: Als je dit niet wist, Sid is een luiaard maar die leefde niet tijdens de ijstijd en als die toch tijdens de ijstijd zou leven dan zou die zeker veel groter zijn.

Tijdlijn ijstijd

Meer weten over het Kwartair? Klik dan op Kwartair om naar een link die over de ijstijd gaat.

Volgende week: De steentijd

Dinosaurussen

De dinosaurussen zijn een van de meest populaire dieren van de geschiedenis dus we beginnen daarmee. De eerste dinosaurus was iets met -ius maar ik weet de naam niet, ik weet wel dat het een kleine tweevoetige vleeseter was, hij is de directe voorouder van de dinosaurussen. Hun wetenschappelijke naam is Dinosauria wat ik heel raar vind. Dinosaurussen waren 140 miljoen jaar dominant over 3 tijdperken, het Trias, Jura, en Krijt. Tijdens deze periodes waren er ook zeereptielen en vliegende dieren maar die waren geen dinosaurussen. De dinosaurussen zijn 66 miljoen jaar geleden uitgestorven waarschijnlijk door een gigantische meteoriet maar er zijn ook andere theoriëen. De dinosaurussen zijn reptielen maar hebben ook uitzonderingen, bijvoorbeeld: ze zijn warm-bloedig en hun poten zijn onder hun lijf. Vogels zijn nakomelingen van dinosaurussen.

Tijdlijn dinosaurussen

Woon je in Nederland? Dan moet je beslist naar Naturalis gaan! Kijk op de webpagina van Naturalis om meer te weten over de Tyranosaurus Rex, een dinosaurus van het Krijt.

Volgende week: De ijstijd